Nike :

Nike, Yunan mitolojisindeki çok hızlı koşma ve uçma yeteneğine sahip zafer tanrıçasının adıdır. Roma mitolojisinde ise karşılığı Victoria isimli zafer tanrıçasıdır.

Nike Zafer Tanrıçası

Nike tarihine kısaca göz atalım.

Kurucuları :  Phil Knight ve Bill Bowerman
Logosu : Swoosh

Hikayesi

1962 yılında Phil Knight işletme yüksek lisansını tamamladıktan sonra bugün adı Asics olan koşu ayakkabı üreticisi Onitsuka şirketinin distribütörlüğünü almak adına Japonya’ya gider. İsim haklarını aldıktan sonra kuracağı şirketin adını yüksek kalitenin sembolü olan Blue Ribbon Sport (mavi kurdela) olarak belirler ve Tiger marka ayakkabılar bu şekilde Batı Amerika pazarına girer.
1964 yılında şirket kurulumu için ortağı Bill Bowerman ile kişi başı 500 $ olmak üzere toplam 1.000 $ sermaye ile Nike’nin temellerini atar.

1968 yılında PWC’daki işinden ayrılarak tam zamanlı olarak Blue Ribbon Sports’ta çalışmaya başlar.

1971 yılında Onitsuka şirketi Tiger markasının distribütörlük haklarını Blue Ribbon Sports’tan almaya ve kendileri satışını yapmaya karar verir. Phil Knight bu süreçte kendi markalarını yaratmanın önemini algılar ve spor ayakkabı alanında bugün dünya lideri olan Nike adında karar verirler. Phil Knight bu ismi pek beğenmese de alternatifler içinde en uygunu Zafer Tanrıçası olmuştur.

Portland State Üniversitesi’nde Grafik Tasarımı öğrencisi Carolyn Davidson 35 $ kaşılığında efsanevi logoyu tasarlar 1971 yılında ve ilk Nike marka ayakkabı aynı yılın Haziran ayında satılır.

Nike logo patent başvurusu

1983 yılında şirket halka arz edilir ve kendisine verilen 500 şirket hissesine dokunmayan Carolyn’in hisselerinin değeri bugün yaklaşık 1 Milyon $’dır.

Nike’yi başarılı ve en değerli spor markası haline getiren pazarlama yaklaşımı bilinirlik için uyguladıkları stratejidir.

Steve Prefontaine  Nike’nin koşu alanında ilk marka yüzü olmuştur .

1985 yılında şüphesiz en dikkat çekici anlaşma kolej takımında oynayan ve emin adımlarla NBA’e gidecek Micheal Jordan ile Nike’nin gerçekleştirdiği Air Jordan anlaşması oldu ve bunu karşılığında 5 yıl boyunca Nike Micheal Jordan’a 5 yıl boyunca yıllık 500.000 $ ödeyecekti.

1985 yılında 65 $ fiyat ile mağazalarda yerini alan Air Jordan Mayıs ayı sonunda sonunda 70Milyon değerinde Air Jordan satışı gerçekleşir. Yıl sonunda ise bu değer 100.000 $’un üstüne çıkarak Nike ve Micheal Jordan için açıkça bir dönüm noktası olmuştur.

En iyi atletler için oluşturulan ürün algısı 1980 yılının sonuna doğru şatışların düşmesine neden olmur. Çünkü asıl hedef kitle herkesin ulaşarak satışlarını arttırmayı hedeflediği orta gelirli insanlardır.

“Just do it” sadece yap ve “Vücudu olan herkes bir atlettir” solaganları ile bu algı kırılmış ve Phil Knight’ın 1992 yılında yaptığı açıklamada ürün odaklı bir şirketten Pazar odaklı bir şirkete evrilmek gerekmektedir ve bu yaklaşım günümüze kadar marka için devam etmiştir.

Micheal Jordan gibi bir çok dünya yıldızı sporcu ile çalışan Nike alanlarının en başarılı sporcuları ile sponsorluk anlaşmaları gerçekleştirilmiştir. Kobe Bryant, Lebron James, Christiano Ronaldo, Rafael Nadal, Tiger Woods ilk akla gelen yıldızlardır. Diğer taraftan kıyasıya rekabet ettiği Adidas ile yıldız savaşları bir çok kez yaşanmıştır.

2003 yılında bir diğer önemli ayakkabı markası olan Converse’ı Nike 305 Milyon$’a satın almıştır.

Forbes değerlemesine göre en değerli global marka sıralamasında 18. olan Nike, Interbrand sıralamasında 17. sıradadır.

Finansal Rakamlar

31 Mayıs tarihinde sonlanan yılık finans rakamlarına göre 2015 yılında bir önceki yıla göre öz sermaye karlılık oranı %28 artmış ve 3.2 Milyar $ net gelir elde edilmiştir.
Orta ve Doğu Avrupa pazarında yer alan Türkiye’de bir önceki yıla göre %23 artmıştır.
Detaylı olarak bilanço raporunu inceleyebilirsiniz.

İnternet aramalarına göz gezdirdiğimizde de bu artışın neden kaynaklandığını tahmin edebiliriz.